文档视界 最新最全的文档下载
当前位置:文档视界 › 越南语数词用法

越南语数词用法

越南语数词用法

(一)整数

越语对千以内的整数的称数规则与汉语相同(都是十进制),万、十万略有不同,百万以上跟国际接轨。

1-9:m?t、hai、ba、b?n、n?m、sáu、b?y、tám、chìn;十:m??i 百:tr?m千:ngh?n(ngàn); 万、十万可以以万(v?n)计或以千计两种方法,日常生活中通常以千计较多见,即1万为10千,10万为100千;1百万为兆(tri?u),及10的6次方,1 千万为10 tri?u,1亿为100 tri?u,十亿为t?,即10的9次方。

以下几点值得注意:

第一、越语中m??i(十)、m?t(一)、b?n(四)、n?m(五)四个数词在不同的情况下发生音变。

1、m??i(十)在hai(二)到chìn(九)这些数词之后变成m??i,如20:hai m??i,56:n?m m??i sáu,也可以省略m??i成n?m sáu。

“十、二十、三十……九十”中的“十”可以说成ch?c。

2、m?t(一)在m??i之后变成m?t。例如:

21:hai m??i m?t, 191: m?t tr?m chìn m??i m?t。

m?t紧接着(百)(千)、(万)、(百万)等数词之后而后面接着各位是零,m?t表示这些数词的下一位数字,如:110 可读为tr?m m?t或m?t tr?m m??i ,1100 可读为ngh?n m?t 或m?t ngh?n m?t tr?m 。

3、b?n(四)在hai m??i(二十)后面读b?n或t?皆可,自三十以上,b?n(四)在m??i后面常读作t?,如34读作ba m??i t?,(四)紧接着(百)(千)、(万)、(百万)等数词之后而后面接着各位是零常读作t?,表示这些数词的下一位数字, 如:2400 读作hai ngh?nt?。

4、n?m在m??i后面变成l?m,在m??i后面变成nh?m, 如15:m??i l?m , 35: ba m??i nh?m。

第二、三位以上的数,中间有空位,越语常用l?,linh,kh?ng来表示。如果空位在十位上,读数时用l?或linh,如果空位在百位、千位上,一般要读作kh?ng。例如:

101:m?t tr?m l?(linh)m?t , 1024: m?t ngh?n kh?ng tr?m hai m??i t?,

2008: hai ngh?n kh?ng tr?m l?(linh) tám 或hai ngh?n linh tám。

第三、越语和汉语数字的分位法相同,都是三位一分,但所用的分位符号和小数点符号正好相反。汉语的分位符号是逗号,小数点是圆点,越语的分位符号是圆点,小数点是逗号,两者一定要分清楚!越语的小数点(,)读成“ph?y”。

(二)分数

越南语的分数是先读分子,后读分母;带分数先读整数,然后读分数。

越语表示“半”这个概念有3个词:n?a、r??i、r??i,用法各异。

n?a 表示未到一个整体的一半,它的前面不能有单位词和除m?t以外的任何数词。

Ang ?y ??n ?ay ?? n?a tháng r?i. 他到这里已经半个月了。

T?i m?i ?n xong m?t n?a qu?cam th? xe d?n. 我刚吃完半个柚子车就来了。

Bài t?p h?m nay t?i m?i làm xong m?t n?a. 今天的练习我才做完一半。

r??i 表示一个单位或数个单位的后面所加上的半个单位。

Bay gi?tám gi? r??i . 现在八点半。

T?i vào ??i h?c ?? ???c hai n?m r??i. 我进大学已经两年半了。

T?i mua m?t can r??i. 我买一斤半。

Ba th??c r??i v?i. 三尺半布。

r??i 必须用在tr?m百,ngh?n千,v?n万,tri?u百万等数词之后。

Trong 3 tháng ??u n?m nay,quan ta ?? di?t 5 v?n r??i quan ??ch.

在今年头3个月中,我军消灭敌军五万五。

Th? vi?n tr??ng chúng t?i c? hai tri?u r??i quy?n sách.

我校图书馆藏书二百五十万册。

Tr??ng các anh c? ngh?n r??i h?c sinh ph?i kh?ng?

你们学校有一千五百名学生,是吗?

(三)倍数

越语倍数常用“g?p+数词” 、“数词+l?n” 、“g?p +数词+ l?n” 来表示,这些组合之前加t?ng或不用t?ng都是指增加部分和原有部分的总和。

(1) S? h?c sinh khoa chúng t?i n?m nay nhi?u g?p 3 n?m ngoái. 今年我系的学生人数是去年的三倍。

(2) Mùa n?m nay thu ho?ch g?p ??i n?m ngoái.今年秋收比去年增加一倍。

(3) So v?i n?m ngoái,g?và xi m?ng ??u t?ng trên 2 l?n.与去年相比,木材和水泥都增加一倍以上。

值得注意的是汉语可以用两种不同的方法表示倍数的增加。一种是说出增加以后的结果,包括底数在内;一种是只说所增加的倍数,不包括底数在内。如我们说“今年的工业总产值增加到1966年的四倍(或“为1966年的四倍”)”,跟说“今年工业总产值比1966年增加了三倍”,意思都是一样的。但越语只有第一种说法,即只能说T?ng giá tr? s?n l??ng c?ng nghi?p n?m nay t?ng g?p 4 l?n so v?i n?m 1966。

越语中还有g?p r??i的说法,意思是“增加了0.5倍”或“为…的一倍半。”。例如:

S?n l??ng b?ng n?m nay t?ng g?p r??i so v?i n?m ngoái.今年的棉花产量是去年的一倍半。

越语的g?p ??i等于g?p hai l?n,不等于g?p b?i。g?p b?i是一个泛指的倍数,含有g?p nhi?u l?n的意思,近似汉语的“成倍”。例如:

S?n l??ng xe ??p t?ng g?p b?i so v?i n?m ngoái. 与去年相比,自行车的产量有了成倍的增加。

(四)概数

1、在数词前面加上表示“大约”的词,如:ng?t(近) , g?n(近) , non (不足、不到) ,vào kho?ng (大约) ,??(约、大约) ,??ch?ng (大约、约摸) ,h?n (多) ,già (多一点) ,trên d??i (上下、左右) ,hàng (成) 等。例如:

T?i ??n Hà N?i ?? g?n hai n?m r?i.

我到河内已经快两年了。

Trong tr?n ?ánh ?y,quan ta tiêu di?t ng?t 2 v?n quan ??ch.

在那场战斗中,我军消灭敌军近2万人。

??n d? h?i ngh?c? vào kho?ng 2 ngh?n ??i bi?u. 参加会议的代表大约有2千人。

Cín ?? m?t tu?n n?a th? t?i s?làm xong vi?c này. 再有约一周的时间,我就能把那项工作完成了。

Bay gi??? h?n chìn gi? r?i. 现在已经九点多了。

T? ch?nay leo lên ??n d?nh núi m?t già n?a ngày. 从这里爬到山顶要花半天多的时间。

Tr??ng chúng t?i cách ?ay non m?t cay s?. 我们学校离这儿不到1公里。

H?m nay ??n tham gia lao ??ng c? trên d??i 2 tr?m ng??i. 今天来参加劳动的人有两百人左右。

Hàng ngh?n ng??i ??n d? cu?c mìt tinh h?m nay.

有成千的人来参加今天的集会。

在越语中,表示“大约”的词都放在数词的前边,但h?n用来表示时间的概数,而时点是整数时,h?n放在时点的前面或后面均可;若时点中有零数,h?n仍要放在时点的前面;要表达时段的概数,仍要把h?n放在时段词的前面。例如:

H?nchin gi? r?i. 九点多了。

Chìn gi? h?n r?i. 九点多了。

?? h?n 7 gi? 30,s?p ??n gi? chi?u phim. 已经过了七点半钟,快到放电影时间了。

T?i làm vi?c này ?? h?n ba ti?ng r?i, nh?ng v?n ch?a xong.

这个活儿我已经干了三个多小时,但还没干完。

g?n 和ng?t 的意思和用法大体相同,但是如果是说明时点的概数,就只能用

g?n,不用ng?t 。如:Bay gi? g?n 3 gi?. (现在快3点了。) 不能说Bay gi?ng?t 3 gi?.

hàng 有两个意思:一是放在ch?c (十) ,tr?m(百) ,ngh?n(千) ,v?n (万) ,tri?u (百万) 等整数或gi?? (时) ,ngày (日) ,tu?n (周) ,tháng (月) ,n? m (年) , th? k? (世纪) 等时间名词以及一些度量衡单位的前面,表示已经达到了一个单位以上,强调数量多或时间长,近似汉语的“成”。例如:

Trong cau l?c b?c? hàng tr?mng??i. 俱乐部里有成百人。

T?i ?? s?ng hàng tháng trên bi?n. 我在海上已经生活了好几个月。

Chúng t?i ph?i ?i b?hàng d?m ???ng. 我们要徒步走好几里地。

二是放在ngày,tu?n,tháng,n?m等时间名词的前面,表示每一个单位时间(也可写成h?ng) 。例如:

Hàng ngàysáu gi?t?i d?y. 我每天6点起床。

Báo ra hàng tu?n. 报纸每周出一期。

Hàng n?mta k? ni?m ngày Cách m?ng tháng Tám thành c?ng.

每年我们都纪念八月革命胜利日。

2、合用两个邻近的数目。如 ba b?n ng??i(三四个人), b?y tám cái bàn(七八张桌子) 。汉语中可以说“三五个”,但越语不说ba n?m cái, 而用d?m ba c ái。汉语中不说“九、十个” ,越语中,chìn (九) 、m??i(十) 可以连用,但在其前面一般要加上kho?ng (大约) 或ch?ng (约莫) ,如kho?ng chin,m??i ng??i(大约九到十人) 。汉语中可以说“三四十”,“七八百”、“五六千”、“两三万”,越语也有相同的表示法:ba b?n ch?c,b?y tám tr?m,n?m sáu ngh?n,hai ba v?n。汉语中还可以说“十二三人” 、“二十七八岁” ,越语表达这样的概数时,经常是把两个数目同时列出来。如m??i hai m??i ba ng??i,hai m??i b?y hai m??i tám tu?i。

3、用vài(m?t vài,vài ba, vài b?n), d?m(d?m ba, d?m b?y), m??i (m??i l?m,m??i m??i l?m) 表示。vài,m?t vài,vài ba表示“两三个”,vài b?n

表示“三四个”;d?m,d?m ba表示“三五个”,d?m b?y表示“六七个”;m??i 表示“十来个”;m??i l?m,m??i m??i l?m表示“十几个”。如vài ngày(两三天), vài ba cái(两三个), d?m ba ng??i(三五个人), m??i ??ng(十来元)m??i l?m tu?i ??u(才十几岁), m??i m??i l?m n?m n?a(再过十几年) 。

4、把m?y (几) 放在尚不能确定的数字的位置上。m?y chi?c áo(几件衣服), m??i m?y c on gà(十几只鸡), b?n m??i m?y ng?i nhà(四十几栋住房) 。越语在表示概数“几十”的时候,习惯在m?y的后面用ch?c,不常用m??i。如m?y ch?c m?u khoai(几十亩白薯), m?y ch?c v?n ng??i(几十万人)

(五)不定数:

表示大量的不定数常用nhi?u, l?m, bao nhiêu。例如:

Nhi?u ng??i mu?n ?i. 许多人想去。

L?p A c? r?t nhi?u kinh nghi?m. A班有很多经验。

Anh ?y l?m chuy?n quá.他太多事了。

Sao u?ng l?m thu?c th?? 为什么喝那么多药?

Tr?i qua bao nhiêu n?m ??u tranh gian kh?,nhan dan Trung Qu?c m?i giành ???c th?ng l?i ngày nay.经过多少年艰苦斗争,中国人民才赢得今天的胜利。

nhi?u(多) 的前面可以加r?t(很) ,后面可以加l?m(很) ,quá(太) 。

表示小量的不定数用ìt, m?t ìt, m?t tì(m?t t?),m?t chút。

ìt是nhi?u的反义词,表示“少”;m?t ìt, m?t tì ,m?t chút表示“一些”、“一点”。m?t tì , m?t chút 基本相同,表示数量比 m?t ìt 还要少些。例如:

ít ng??i n?i th?. 很少有人这样说。

Ch?cín l?i m?t ìt th?i.只剩下一点了。

Nh?anh cho thêm m?t tì ???ng n?a. 劳驾你再给加点儿糖。

Bi?u ch? m?t chút quà.送你一点礼物。

表示有一定量的不定数用m?t s?,相当汉语的“若干”、“一部分”、“有些”等。例如:Cín m?t s? v?n ?? ch?a gi?i quy?t. 还有些问题模样解决。

C?m?t s? ng??i kh?ng ??ng y.有一部分人不同意。

越语中有些表示整数的词,在某些具体语言环境中可以变为表示不定数的词。在一些成语、俗语中常这样用。如ba (三) ,可以表示不值一提的少量。例如,

N?i ba cau cho qua chuy?n. (说几句应付一下。) 有时ba又可以表示具有象征性的多数。例如,M?t cay làm ch?ng nên non , ba cay ch?m l?i nên hín núi cao.( 独木不成林,三树聚成山。) 再如n?m l?n b?y l??t (三番五次), túm n?m t?m ba(三五成群), tr?m c?ng ngh?n vi?c(事情千百桩) 。

(六)全数

表示全数常用m?i, t?t , c? ,t?t c?, h?t c?, toàn, toàn b?, toàn th?。

m?i 不能单独使用,只能放在名词前作定语,指全体人或事。

M?i vi?c ??u xong c? r?i. 所有事都办妥了。

M?i ng??i ??u ph?i gi?bìm?t. 人人都要保守机密。

m?i 放在时间名词如h?m (天) ,ngày (日) ,n?m (年) ,?êm (夜) 等的前面,有“往常”的意思。例如:

M?i h?m,c???n 8 gi?làchu?ng réo lên.往常,每天一到八点铃就响了起来。

t?t

Cín bao nhiêu th?mua t?t. 剩下的就全买完。

c?能直接放在无类别名词的前面,如c? l?p (全班) ,c? n?m(全年) c?

gia ??nh (全家) ,c?làng (全村) ,c?dan t?c(全民族) 等。

c?不能直接放在指动植物、书籍的名词前,中间一定要有单位词。如不能说c?gà,c? tre, c?sách,必须说c?con gà(整只鸡) , c?ca y tre(整棵竹子) ,c? quy?n sách (整本书) 。

c?也不能直接放在指物质与材料的名词前面,中间一定要有表示约定单位的单位词。如不能说c? th?t, c? m?t, c? g?o, 必须说c?can th?t(整斤肉), c?bát m?t(整碗蜜), c? bao g?o (整包大米) 。

c?不能放在指人的名词前,无论中间是否有单位词。

c?也不能放在综合名词的前面。

c?后面若有表示具体数目的数词,则是表示该数目所表明的全数。如c?hai gia ??nh (一共两家) 。

c?能单独作补语,不能单独作主语。如T?i bi?t c?r?i . (我全知道了) C???u bi?t r?i.

t?t c?可以直接放在各类名词的前面。放在综合名词、指动植物、书籍、人(一般不放在指亲属关系的名词前) 、物质与材料的名词前,表示包括所有单位的全数。如 t?t c? d???c,t?t c?gà,t?t c? cam, t?t c?sách,t?t c?bác s?,t?t c? th?t, t?t c? nh?ng quy?n sách ?y, t?t c?các l?p, t?t c?các bác s?, t?t c? m?i kh?kh?n.

T?t c? ng?i im. 全体肃静,坐好。

T?i ?? bi?t t?t c?. 我全都知道了。

Bác c? bao nhiêu cam,t?i mua t?t c?. 你有多少柑子,我全买了。

h?t c?和t?t c?的用法基本相同,但不如t?t c?常用。例如:

Anh ?n h?t c? c?m r?i. 他把所有的饭都吃完了。

H?t c? m?i ng??i ??u bi?t chuy?n ??. 所有的人都知道那件事。

H?t c?nhà ??u ?i xem chieeus b?ng r?i. 全家都去看电影了。

toàn 不能单独使用,必须直接放在名词前(多是汉语借词) 。如toàn dan(全民) ,

toàn ??ng (全党) ,toàn th? gi?i (全世界) 。

toàn b?,toàn th?的用法和t?t c?基本相同。toàn b?多指事物,toàn th?多指人。它们后面的名词多是双音节。如toàn th?cán b?(全体干部),toàn th?h?c sinh(全体学生),toàn b?thi?t b?(全部设备),toàn b?máy m?c(全部机器), toàn b? th?i gian(全部时间) 。

越语中还有两个表示多nh?ng,các。它们除了作定语外,一般不能单独作其他句子成分,不能单独成句。在用法上要注意以下几点:

1、các表示全数,nh?ng表示不定多数或限定性全数。

Các anh ?i ?au ??y? 你们去哪儿?

C? nh?ng ?êm Nho m?i cho l?a ?n trong b?ng t?i. 有的晚上,阿儒在黑暗中专心地给驴喂料。

Nh?ng khu r?ng ào ào nh?s?ng b?. 从一些林区中发出海涛般的呼呼声。

T?i bi?t nh?ng sinh viên này.我认识这些学生。

V??n bách thú c?a Hà N?i c? nh?ng con voi to. 河内动物园里有些大象。

Th? g?i nh?ng ng??i Pháp ???ng D??ng. 给印度支那法国侨民的信。

?ay là nh?ng r?p chi?u b?ng m?i. 这是些新建的电影院。

2、nh?ng后的名词经常有定语,các后的名词可有可无定语。

?? là nh?ng l? ph?i kh?ng ai ch?i c?i ???c. 这是无人可以否认的真理。

Sáng h?m nay các anh ch? l?p A ti?p t?c lên l?p,chi?u các anh ch?tham gia lao ??ng.

今天上午,A班的同学继续上课,下午他们参加劳动。

3、các 不能直接放在指物质、材料和动植物的名词前,nh?ng 可以这样用。如不能说các th?t ,các v?i ,các gà,các tre ,但可以说nh?ng th?t ?y ,nh?ng v?i ?y ,nh?ng gà ?y ,nh?ng tre ?y。

4、nh?ng 可以放在疑问代词ai,g?,?au 等的前面,表示多数,các不能这样用。例如:

Nhà anh c? nh?ng ai? 你家里都有谁?

Anh mu?n mua nh?ng g??你想买些什么?

T?sáng ??n gi? anh ?i nh?ng ?au? 从早上到现在你都去了哪些地方?

(七)分配数

表示分配数用 m?i,t?ng。

m?i 放在名词或单位词的前面,指全体中的任何个体,它们的后面还常带有其他数词,表示分配量。例如:

M?i ngày chúng t?i h?c b?n gi?. 我们每天学习四小时。

M?i ng??i ??c m?t ?o?n. 每人读一段。

M?i quy?n sách giá hai ??ng. 每本书两元钱。

m?i 还可以表示全数。例如:

M?i vi?c ??u ph?i d?a vào qu?n chúng. 每件事都要依靠群众。

M?i ng??i h?y s?t s?ng tham gia và ?ng h?c?ng cu?c phát ??ng qu?n chúng…

人人要热情参加和支持发动群众的工作……

m?i 可以和数词m?t 连用,构成 m?i m?t,有强调“每一个”的意思。例如:

Phát cho m?i m?t ng??i m?t kh?u súng. 发给每人一枝枪。

m?i m?t 还有“唯一”的意思。例如:

T?i ch?c? m?i m?t quy?n th?i.我只有一本。

m?i 还可以构成m?i n?m m?t,m?i ngày m?t 放在动词或形容词前作状语,说明随着时间的推移,事物变化程度的递增。例如:

S? h?c sinh m?i n?m m?t t?ng. 学生人数一年比一年增加。

Khì tr?i m?i ngày m?t l?nh. 天气一天比一天冷。

t?ng 放在名词或单位词的前面,表示“逐个”、“一个个”的意思。它还有另一个形式是t?ng…m?t。例如:

Anh h?i t?ng ng??i. 你一个人一个人地问。

Ch??y ??m t?ng cái m?t. 她一个一个地数。

Chúng ta ph?i làm t?ng b??c m?t,kh?ng nên h?p t?p. 我们要逐步进行,不应急躁。

(八)序数

度量衡

年月日

时刻

相关文档
相关文档 最新文档